Η πολιτική δίκη στη δίνη των συνεχών τροποποιήσεων του ΚΠολΔ (με αφορμή τις τροποποιήσεις των νόμων 4842 και 4855/2021)

Εισαγωγή Αθ. Γεωργιάδη

Σε έναν κόσμο που διαρκώς μεταβάλλεται, διερωτάται κάποιος εάν και η νομοθεσία θα πρέπει να αλλάζει με τους ίδιους ρυθ-μούς. Η απάντηση είναι πως είναι λογικό να ακολουθεί τις εξε-λίξεις προσαρμοζόμενη αναλόγως. Διερωτάται κάποιος επίσης εάν θα πρέπει και οι δικονομικοί κανόνες να αλλάζουν με τους ίδιους ρυθμούς. Και όσον αφορά τα ζητήματα που επηρεάζο-νται από τις νέες τεχνολογίες (π.χ. θέματα εξ αποστάσεως συ-νεδριάσεων, εξέτασης μαρτύρων, ηλεκτρονική μορφή εγγρά-φων, ψηφιακές υπογραφές κλπ) οι αναγκαίες προσαρμογές εί-ναι κατανοητές. Η απονομή της δικαιοσύνης πρέπει να λαμβά-νει χώρα σε εύλογο χρόνο. Μήπως όμως οι συνεχείς τροποποι-ήσεις των δικονομικών κανόνων στην πολιτική δίκη δημιουρ-γούν προβλήματα και ασάφειες και δεν οδηγούν πάντοτε στη θεραπεία του ενδημικού προβλήματος της αργής απονομής της δικαιοσύνης στη χώρα μας; (όχι βέβαια παντού και πάντοτε για να είμαστε δίκαιοι). Όμως αποτελεί πραγματικότητα ότι σπασμωδικές τροποποιήσεις στο βωμό της επιτάχυνσης των διαδικασιών προκάλεσαν σημαντικά προβλήματα και δεν έλυ-σαν το ζητούμενο. Παράδειγμα αποτελεί η νέα τακτική διαδι-κασία. Σε συνδυασμό με πολλά ζητήματα που ανέκυψαν από την υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης, η δικηγο-ρική πράξη κατάντησε περισσότερο γραφειοκρατική σε βάρος της ουσίας.
Σε μία αποστροφή του λόγου του ο αείμνηστος και κορυφαίος Δικαστής, Στέφανος Ματθίας, είχε πεί σχολιάζοντας κάποιες πρόσφατες τότε τροποποιήσεις της πολιτικής δικονομίας: «Ε-δώ μπορεί να χαθούν περιουσίες!» και έσπευδε πρώτος να δί-νει κατευθύνσεις ως Προέδρος του Αρείου Πάγου. Αυτό φανέ-ρωνε τη μεγάλη του αγωνία για τις επικείμενες τότε αλλαγές.
Η νομολογία και η θεωρία βρίσκουν πάντοτε τους τρόπους και λειαίνουν σχεδόν όλες εκείνες τις ακραίες καταστάσεις, έτσι, ώστε ένας επόμενος νομοθέτης να μπορεί να θεραπεύει αστο-χίες του παρελθόντος. Αυτό προϋποθέτει ότι ο νόμος θα πρέ-πει πρώτα να «δουλευτεί» στην πράξη. Η πολιτική δίκη στην τακτική διαδικασία έχει χάσει από την έλλειψη προφορικότη-τας ενώ στην αναγκαστική εκτέλεση έχουμε συνεχείς ανατρο-πές. Όλες αυτές οι αλλαγές δημιουργούν σοβαρή ανασφάλεια δικαίου από τις δεκάδες τροποποιήσεις που έχουν λάβει χώρα στα τελευταία 50 χρόνια με κατά μέσο όρο μία νομοθέτηση ανά έτος.
Η Εταιρεία Νομικών Βορείου Ελλάδος ανέκαθεν ήταν πρωτο-πόρος στην ανάδειξη των πιο ουσιαστικών ζητημάτων και προ-βληματισμών που εγείρονται από νέες νομοθετήσεις συμβάλο-ντας στην ερμηνεία και στην άρση πιθανόν αδιεξόδων που θα συναντά στην πράξη ο εφαρμοστής τους.
Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η σημερινή μας εκδήλωση με κορυφαίους νομικούς, μέλη της ΕΝΟΒΕ, που θα σας παρουσιά-σει ο αντιπρόεδρός της και συντονιστής της εκδήλωσης καθη-γητής κ. Πάρις Αρβανιτάκης.
Πρέπει να συμπληρώσω ότι θυμάμαι ευχαρίστως την εξαιρετι-κή συνεργασία που είχαμε με τις κυρίες Κιουπτσίδου και Μα-κρίδου -που διατέλεσαν και μέλη του ΔΣ της ΕΝΟΒΕ στο πα-ρελθόν – στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή υπό τον καθηγητή κ. Νίκα από την οποία προέκυψε σε μεγάλο βαθμό ο νόμος 3994/2011. Τις ευχαριστώ θερμά για την άμεση ανταπόκρισή τους να μετάσχουν στην εκδήλωση αυτή καθώς και τον αναπλ. καθηγητή και ήδη Αντιπρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης κ. Παναγιώτη Γιαννόπουλο, επίσης μέλος στο ΔΣ της ΕΝΟΒΕ, όπως και την Πρωτοδίκη κ. Καραΐνδρου.